ΑΠΟΛΛΩΝΕΙΑ-ΕΥΞΕΙΝΟΣ ΠΟΝΤΟΣ

αντίγραφο του αγαλματος Απόλλωνα Ιατρού που κοσμούσε την είσοδο της πόλης.Το έκθεμα βρισκεται εντός των τειχών της πόλεως,πάνω στην αυθεντική βάση που βρέθηκε απο ανασκαφές

Επιγραφικές πηγές τεκμηριώνουν ότι ένας ναός του Απόλλωνα, υπήρχε στο απέναντι νησί κοντά στην αρχαία ελληνική αποικία της Απολλωνίας Ποντικής, η οποία βρίσκεται κοντά στη σημερινή Σωζόπολη. Δυστυχώς ο ναός δεν είχε ανακαλυφθεί ποτέ και γι αυτό ήταν πολύ δύσκολο να προσδιορισθεί τη θέση του.
 
Τώρα, μια ομάδα αρχαιολόγων έχουν ανακαλύψει νέα ευρήματα στο μικρό νησί απέναντι από την ακτή της Μαύρης Θάλασσας κοντά στη Σωζόπολη, στη Βουλγαρία, που μπορεί να ρίξει φως σχετικά με την αναζήτηση για το χαμένο ναό του Απόλλωνα.


Η αρχαιολογική ομάδα υπό τη διεύθυνση του Kristina Panayotova του Εθνικού Ινστιτούτου Αρχαιολογίας και Μουσείου της Βουλγαρικής Ακαδημίας Επιστημών, έφεραν στο φως ένα θραύσμα της ανατολικής ελληνικής κεραμικής με μια επιγραφή αφιέρωση στον Απόλλωνα.
Ο αρχαίος ναός ήταν διάσημος για έναν άλλο λόγο: Ήταν εδώ, μπροστά από το ναό, όπου ένα κολοσσιαίο ύψους 13ων μέτρων χάλκινο άγαλμα του Απόλλωνα, το οποίο φέρεται να είχε φιλοτεχνήσει ο Αθηναίος γλύπτης Κάλαμις, τοποθετήθηκε και ήταν αφιερωμένο στον Απόλλωνα Ιατρό, θεό προστάτη της Απολλωνίας Ποντικής.
Το άγαλμα αυτό προκαλούσε μεγάλη εντύπωση στους επισκέπτες και μάλιστα ο Ρωμαίος στρατηγός Μάρκος Λούκουλλος, μετά τη λεηλασία της πόλης το μετέφερε ως λάφυρο στη Ρώμη (το έτος 72/71π.Χ) και το τοποθέτησε στο Καπιτώλιο.
Ο Ρωμαίος συγγραφέας Πλίνιος ο Πρεσβύτερος διασώζει ορισμένες λεπτομέρειες αναφορικά με το μέγεθος και την κατασκευή του αγάλματος.
Μέχρι τώρα ήταν αδύνατο να προσδιορισθεί επακριβώς η θέση του αρχαίου ναο
Αντίγραφο απο τις τρείς χάριτες που βρέθηκαν στην σωζόπολη
Οι ανασκαφές στην περιοχή ξεκίνησαν το 2009, και έχουν μέχρι στιγμής αποκαλύψει τα στοιχεία ελληνικού οικισμού που πηγαίνει πίσω έως τον 7ο αιώνα π.Χ. και ένα συγκρότημα Αρχαϊκού ελληνικού ναού  τέλη του 6ου με αρχές του 5ου αιώνα π.Χ. , που μπορεί να είναι ο χαμένος ναός του Απόλλωνα .

εκθέματα του μουσείου Σωζόπολης

Άλλα ενδιαφέροντα ευρήματα περιλαμβάνουν τα ερείπια ενός ναού από την Ελληνιστική περίοδο, του 4ου αιώνα π.Χ.

Παιδικός ταφικός σωρός μετά κτερισματων και παιδικών παιχνιδιών.Μουσείο Σωζόπολης

Ένας αρχαίος ελληνικός Θόλος, ένα αρχαίο ελληνικό χυτηρίου χαλκού, μια πρώιμη βυζαντινή βασιλική νεκρόπολη και δύο τελετουργικοί λάκκοι από την Αρχαϊκή περίοδο που περιέχουν πολλά αντικείμενα. Αρκετοί τάφοι παλαιοχριστιανικής εποχής του 5ο αιώνα και δομές που χρονολογούνται στην Αρχαϊκή περίοδο καθώς και πολλά άλλα ευρήματα.
Η Απολλωνία Ποντική θεωρείται από τους πρώτους αστικούς ελληνικούς οικισμούς στην Δυτική ακτή της Μαύρης Θάλασσας.
Η πόλη πήρε το όνομά της προς τιμήν του πολιούχου θεού της, του Απόλλωνα, και ιδρύθηκε από τον φιλόσοφο Αναξίμανδρο και Μιλήσιους αποίκους γύρω στο 610 π.Χ. Γίνεται ένα σημαντικό κέντρο εμπορίου ανάμεσα στην αρχαία Ελλάδα και τη Θράκη. Ισχυρή, ευημερούσα και ανεξάρτητη για αιώνες, η  Απολλωνία Ποντική, τελικά κατακτήθηκε από τους ρωμαϊκές λεγεώνες, το 72 πχ . Στη συνέχεια, η πόλη έγινε γνωστή ως Απολλωνία Magna, ή Μεγάλη Απολλωνία.

Το όνομά της πόλης άλλαξε σε Σωζόπολη κατά τη διάρκεια της χριστιανικής περιόδου στο 4ο αιώνα μχ.